Στο προηγούμενο τεύχος, προ-σπαθήσαμε να δείξουμε πως ο βυζαντι-νός πολιτισμός και ο χριστιανισμός ειδικότερα ,ουδέποτε υπήρξαν αρωγοί ενός καταστρεπτικού ρεύματος εναντίον του εθνικού κόσμου και των έργων του. Έτσι λοιπόν συνεχίζοντας, θ’ ανα-φερθούμε στο πρόσωπο του γνωστού αρχαιολόγου Άγγελου Χαρέμη, ο οποίος ερμηνεύει τη περίπτωση του Μεγάλου Θεοδοσίου,. ενός αυτοκράτορα ο οποίος έχει αδίκως κατηγορηθεί από τους νεο-παγανιστές, ως μεγάλος καταστροφέας των αρχαίων μνημείων και έργων γενικότερα. Συγκεκριμένα: στο διάταγμα του Μεγάλου Θεοδοσίου(391-393μ.Χ) αναφέρεται απαγόρευση της λατρείας σε αρχαία ιερά και την είσοδο στους ναούς. Πουθενά όμως δεν εντέλλεται την καταστροφή τους. Αυτό άλλωστε, αποδεικνύεται και από τις ανασκαφές, ότι δηλαδή δεν υπήρξε καταστροφή… Τα μεγάλα κέντρα της αρχαίας λα-τρείας, όπως οι Δελφοί , η Ολυμπία, η Δωδώνη , τα ιερά των Αθηνών , που θα έπρεπε να είχαν υποστεί την μεγαλύτερη καταστροφή, όπως αποδεικνύεται ανασκαφικά δεν έπαθαν ζημίες από ανθρώ- πινο χέρι, στα τέλη του 4ου αιώνα μ.Χ..Εξ’ άλλου πολλοί αρχαίοι ναοί σώ-θηκαν έως τις μέρες μας , κυρίως στην Κάτω Ιταλία και τη Σικελία, όπου επίσης βασίλευε ο Μέγας Θεοδόσιος. Το ίδιο συνέβη και στην κυρίως Ελλάδα, όπως το συγκρότημα της Ακροπόλεως των Αθηνών, ο ναός του Ηφαίστου(Θησείο) και ο ναός του Ιλισσού. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι στον Θεοδοσιακό Κώδικα(XVI 10,25) «επιτρέπεται στους χριστιανούς να μετατρέπουν τους αρχαίους ναούς σε χριστιανικούς». Αυτός είναι και ένας από τους λόγους που σώθηκαν αυτούσιοι ναοί, όπως και ο αρχαίος ναός, που βρίσκεται κάτω από το ναό της Παναγίας της Εκατονταπυλιανής στην Πάρο, τον οποίο ανήγειρε η Αγία Ελένη τον 4ο αιώνα μ.Χ., και ανακάλυψε ο μεγάλος αρχαιολόγος Α. Ορλάνδος. Σύμφωνα με τον βυζαντινολόγο Διονύσιο Ζακυνθινό , η διάταξη αυτή έγινε για να σωθούν οι ναοί. Δεν υπήρξε καμία κρατική πολιτική που να ενθάρρυνε την καταστροφή των αρχαίων ιερών. Αυτό που στην πραγματικότητα συνέβη, ήταν καταστροφές και ακρότητες σε τοπικό επίπεδο, από φανατικούς εκκλησι-αστικούς και πολιτικούς παράγοντες. κυρίως εναντίον αγαλμάτων αρχαίων Θεοτήτων με σύνηθες το φαινόμενοτης καταστροφής των προσώπων και της κοπής της μύτης. Αυτό όμως δεν ση-μαίνει ότι κάθε κατεστραμμένο άγαλμα μαρτυρεί και χριστιανικό βανδαλισμό. Πολλά μεταφέρθηκαν στην Κωνσταντι-νούπολη για το στολισμό της νέας πρω-τεύουσας. Άλλα πάλι κατεστράφησαν από άλλες αιτίες. Νομίζουμε ότι ανθρωπίνως, πρέπει να δείξουμε «κατανόηση» στις εξαγριω-μένες συμπεριφορές ορισμένων ομάδων, διότι αυτά τα γεγονότα, συμβαίνουν 75-80 χρόνια μετά από τους διωγμούς του Διοκλητιανού και του Γαλέριου (311) και 55-60 χρόνια από τον διωγμό του Λικι-νίου(320-324). Σίγουρο όμως είναι ότι ποτέ η καταστροφή εθνικών μνημείων δεν υπήρξε πολιτική του Μεγάλου Θεο-δοσίου. Όπως άλλωστε αναφέρει και ο Άγγελος Χαρέμης: «υπήρξε πίεση από την πλευρά των Χριστιανών, αλλά όχι κατευθυνόμενη βία. Δεν έγιναν διωγμοί, σαν αυτούς που είχαν υποστεί οι χριστι-ανοί μερικές δεκαετίες πριν, ούτε βίαιοι εκχριστιανισμοί, όπως τον καιρό του Καρλομάγνου της Ισπανικής reconquista κ.α.. Το περίεργο δεν είναι πως έγιναν αγριότητες, το περίεργο είναι πως έγιναν μόνο τόσες λίγες μετά από τα μαρτύρια που είχαν υποστεί οι Χριστιανοί. Σημαντική είναι η μαρτυρία του Λι-βανίου, του μεγάλου ρητοροδιδάσκα-λου(314-393) ,ο οποίος ήταν επιφανής εκπρόσωπος της φθίνουσας ελληνικής αρχαιότητας και διδάσκαλος του Αγίου Ιωάννη του Χρυσοστόμου. Το 386 έγρα-ψε το κείμενο με τίτλο «Λόγος προς Θεο-δόσιον τον βασιλέα, «Υπέρ των Ιε-ρών»(αρ.30), προς τον αυτοκράτορα Θε-οδόσιο Α΄(379-395)και παραπονιόταν για τη στάση των φανατικών μοναχών της Αντιόχειας, έναντι των εθνικών ναών. Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος αναφέρεται στο πρόσωπο του Λιβανίου για τον οποίο αναφέρει ότι ήταν συνεπής οπαδός της ειδωλολατρείας(ευσεβέστατος). Πάλι ο Άγγελος Χαρέμης ρίχνει φως στα κείμενα και μας διαφωτίζει με τον ακόλουθο τρόπο: «το κείμενο του Λι-βανίου γράφτηκε το 386 , ενώ το διά-ταγμα του Μέγα Θεοδοσίου εξεδόθη το 391, δηλαδή πέντε χρόνια αργότερα. Τι συνέβη; Ο Μέγας Θεοδόσιος διόρισε ύπαρ-χο της Ανατολής τον Ίβηρα Μάτερνο Κυ-νήγιο, ο οποίος ήταν φανατικός, θρησκόληπτος και έξαλλος. Υποκίνησε τον όχλο με επικεφαλής κάποιους φανατικούς καλογέρους και άρχισαν να καταστρέφουν τα αρχαία ιερά, τα μικρά και απροστάτευτα ιερά της υπαίθρου και εν συνεχείαΚαι όταν σε λίγο πέθανε ο Μάτερνος Κυνήγιος τοποθέτησε ύπαρχο της Ανα-τολής τον σώφρονα εθνικό Εντόλμιο Τατιανό, ο οποίος έφερε την καταλλαγή. Το γεγονός ότι ο Λιβάνιος είχε καλή σχέση και με το Μέγα Θεοδόσιο, μαρ-τυρείται και από τους δύο λόγους του «Προς Θεοδόσιον τον Βασιλέα περί της στάσεως» και «Προς Θεοδόσιον τον Βασιλέα επί της διαλλαγής». Αναφέρουμε ότι στο περιοδικό «Δαυ-λός»(αρ.138/Ιούνιος 1993,σελ.8022/23) σημειώνεται: «Όλοι σχεδόν οι καταστροφείς αρχαίων Ελ-ληνικών μνημείων, είναι Χριστιανοί εξ’ Ιουδαίων δηλαδή Εβραίοι. Οι Χριστιανοί εξ’ εθνικών,δηλ. οι Έλ-ληνες ,σπάνια μετείχαν σε διωγμούς Ελλήνων». Ο ιστορικός ερευνητής Κυριάκος Σιμόπουλος στο βιβλίο του « Η λεη-λασία και καταδρομή των Ελληνικών Αρχαιοτήτων, Αθήνα 1997», αναφέρει: «Ο βυζαντινός άνθρωπος συντηρεί με ευλάβεια την παράδοση της αρχαίας ελληνικής τέχνης»(σελ. 208). Ο αυτοκράτορας της Νίκαιας Θεόδωρος Δούκας Λάσκαρης(1254-1258), κατά την επίσκεψή του στην Πέργαμο, νιώθει συγκίνηση για τα αρχαία μνημεία και τα μεγαλουργήματα των προγόνων. Έχει συνείδηση τι σημαίνει Δύση, ύ-στερα από την εισβολή των Σταυροφό-ρων και τον χαλασμό της Πόλης. Επίσης το γεγονός ότι ο Μέγας Κωνσταντίνος , συγκέντρωσε στην Κωνσταντινούπολη τα ωραιότερα καλ-λιτεχνήματα, δεν δείχνει ότι στην πρώτη φάση της χριστιανικής κυριαρχίας μαρτυρεί το σεβασμό προς την εθνική τέχνη, αλλά και την προσπάθεια του αυτοκράτορα να εξισορροπήσει τις α-ντιθέσεις που προκάλεσε η αναμέτρη-ση των δυο θρησκειών. Παρόλες τις επιδρομές των Δυτικών βαρβάρων , διατηρήθηκαν ανέπαφα πολλά γλυπτά, διότι οι Χριστιανοί της πρωτεύουσας θαύμαζαν τα αγάλματα που στόλιζαν την πόλη τους. Οι βυζαντινοί διανοού-μενοι και θεολόγοι, έχουν βαθιά γνώση της αρχαίας τέχνης. Αγαπητοί αναγνώστες, όσα γρά-ψαμε στα πέντε τελευταία τεύχη για την νεοειδωλολατρεία, έγινε για να αποδεί-ξουμε πως πρόκειται για ένα κίνημα φανατισμού εναντίον του χριστιανι-σμού και συνειδητής απόκρυψης της ιστορικής αλήθειας. Οι αυθεντικοί Χριστιανοί, και μάλιστα οι Έλληνες , ετίμησαν την τέχνη των προγόνων τους, και κληρονόμησαν το καλλιτεχνικό πνεύμα τους, για να προ-χωρήσουν στη δική τους (καθαρά ελ-ληνική), καλλιτεχνική δημιουργία.
Πηγή: Ο «μύθος» για την καταστροφή αρχαίων μνη-μείων από χριστιανούς του πρωτοπρεσβύτερου Γ.Μεταλληνού,ομιλία του στα πρακτικά συνεδρίου Ορθο-δόξων για φαινόμενα Νεοειδωλολατρείας, 2004
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου